Το μάθημα αυτό ασχολείται με την ιστορική εξέλιξη της πολιτικής οικονομίας της χώρας μας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρόκειται για μια σύνθετη θεωρητική προσέγγιση, που συνδυάζει τις αναλύσεις της οικονομικής και της πολιτικής επιστήμης για να ερμηνεύσει τη μεταπολεμική πορεία της Ελληνικής οικονομίας, την παρούσα κατάσταση και τις μελλοντικές προοπτικές. Βασικός άξονας της ανάλυσης είναι η διερεύνηση των σχέσεων που συνδέουν: α) το κράτος και την αγορά στο εσωτερικό της χώρας, β) το εθνικό και το διεθνές πολιτικοοικονομικό περιβάλλον, γ) την οικονομική θεωρία και την οικονομική ιστορία της χώρας. Η ολοκληρωμένη αυτή προσέγγιση επικεντρώνει την προσοχή της και εξετάζει ξεχωριστά ευδιάκριτες ιστορικές φάσεις, με τα δικά τους ιδιαίτερα πολιτικοοικονομικά χαρακτηριστικά και τη δική τους ιδιαίτερη πολιτικοοικονομική δυναμική. Προφανώς, όσο πλησιέστερα βρίσκεται η ιστορική φάση την οποία αναλύει τόσο περισσότερο εμφιλοχωρούν αξιολογικές κρίσεις ιδεολογικού και πολιτικού χαρακτήρα, που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις επιπτώσεις της μεγάλης διεθνούς οικονομικής κρίσης του 2008-09, στην προσφυγή της χώρας στην ΕΕ και το ΔΝΤ και στην περιοριστική οικονομική πολιτική που οι οργανισμοί αυτοί μάς επέβαλαν για να μας δανειοδοτήσουν.

Μετά από τη συστηματική παρακολούθηση και ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν, να ερμηνεύσουν, να αναλύσουν και να αξιολογήσουν: 1) Τη “χρυσή εποχή” των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας (την ανοδική φάση του μεγάλου οικονομικού κύκλου, 1952-1972). 2)Την περίοδο των χαμηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης (την καθοδική φάση του μεγάλου οικονομικού κύκλου, 1973-2000). 3) Την περίοδο οικονομικής σύγκλισης στα πλαίσια της ΟΝΕ (2001-2007). 4) Την τρέχουσα Μεγάλη Ύφεση της ελληνικής οικονομίας (2008-2013).

Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)

1. Ιορδάνογλου, Χ. (2008). Η ελληνική οικονομία στη ‘Μακρά Διάρκεια’: 1954-2005. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.
2. Βλάχου, Α. κ. ά. (επιμ.). (2011). Οικονομική Κρίση και Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.

Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη

• Αλογοσκούφης, Γ. (1996). «Οι δύο Όψεις του Ιανού: Θεσμοί, Οικονομική Ανάπτυξη και Ισοζύγιο Πληρωμών στην Ελλάδα». Μελέτες Οικονομικής Πολιτικής, 1: 25-63.
• Alogoskoufis, G. (2012). “Greece’s Sovereign Debt Crisis: Retrospect and Prospect”. LSE, Hellenic Observatory – European Institute, GreeSE Paper No 54. http://eprints.lse.ac.uk/42848/1/GreeSE%20No54.pdf
• Αργείτης, Γ. (2002). Παγκοσμιοποίηση, ΟΝΕ και Οικονομική Προσαρμογή: Η Περίπτωση της Ελλάδας. Αθήνα: Εκδόσεις Τυπωθήτω – Δαρδανός.
• Βαβούρας, Ι. & Κούτρης, Α. (1991). Παραοικονομία: Η Έκταση του Φαινομένου στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
• Βαρβαρέσος, Κ. (1952). Έκθεσις επί του Οικονομικού Προβλήματος της Ελλάδος. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας [2002].
• Βεργόπουλος, Κ. (2005). Η Αρπαγή του Πλούτου: Χρήμα – Εξουσία – Διαπλοκή στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη. ——— (2012). Η Ανάρμοστη Σχέση: Ελλάδα – Ευρώπη. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
• Bryant, R., Γκαργκάνας, Ν. & Ταβλάς, Γ. (επιμ.) (2002). Οικονομικές Επιδόσεις και Προοπτικές της Ελλάδος. Αθήνα: Τράπεζα της Ελλάδος – The Brookings Institution.
• Γεωργακόπουλος, Θ. (1991). Η Ελληνική Γεωργία στα Πλαίσια της ΕΟΚ: Επιπτώσεις από τη Ένταξη. Αθήνα: ΑΤΕ.
• Γιαννίτσης, Τ. (1993). Μακροοικονομική Διαχείριση και Αναπτυξιακή Εμπλοκή: Προβλήματα Στρατηγικών Επιλογών στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.
• Γκότοβος, Α. (2012). «Πώς και γιατί η Γερμανία επιτέθηκε εναντίον των Ελλήνων: η κρίση χρέους και η εθνοτική ρητορική». Foreign Affairs, 2 Νοεμβρίου. http://foreignaffairs.gr/articles/69031/athanasios-gkotobos/pos-kai-giati-i-germania-epitethike-enantion-ton-ellinon?page=show
• Δονάτος, Γ. κ.ά. (2008). Άγγελος Αγγελόπουλος: Σε Αναζήτηση του Κοινωνικού και της Ανάπτυξης. Αθήνα: Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις.
• Δοξιάδης, Α. (2009). «Νοικοκυραίοι, Ραντιέρηδες και Καιροσκόποι: Θεσμοί και Νοοτροπίες στην Ελληνική Οικονομία». Athens Review of Books.
• Dourakis, G. (2014). “Doomed to Failure: The EU’s Role in the Greek Debt Crisis”. In The Great Catalyst: European Union Project and Lessons from Greece and Turkey, edited by B. Temel. Lanham, MD: Lexington Books (in print).
• Δρακάτος, Κ. (1997). Ο Μεγάλος Κύκλος της Ελληνικής Οικονομίας (1945-1995). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
• Esping-Anderson, G. (1990). Οι Τρεις Κόσμοι του Καπιταλισμού της Ευημερίας. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα [2006].
• Handler, H., B. Koebel, P. Reiss, and M. Schratzenstaller (2004). “The Size and Performance of Public Sector Activities in Europe”. European Commission’s Competitiveness Report, 2004. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1861528
• Ιορδάνογλου, Χ. (2008). Η Ελληνική Οικονομία στη Μακρά Διάρκεια, 1954-2005. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις Ιός (2010). «Ο μύθος του υπερπληθυσμού του δημόσιου τομέα», Ελευθεροτυπία, 19 Σεπτεμβρίου. http://www.iospress.gr/ios2010/ios20100919.htm
• Καζάκος, Π. (2001). Ανάμεσα σε Κράτος και Αγορά: Οικονομία και Οικονομική Πολιτική στη Μεταπολεμική Ελλάδα 1944-2000. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
• Καλυβιανάκης, Κ. & Ξανθάκης, Μ. (1993). Φορολογικό Καθεστώς, Παραοικονομία και Φοροδιαφυγή στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
• Κανελλόπουλος, Κ. κ.ά. (1995). Παραοικονομία και Φοροδιαφυγή: Μετρήσεις και Οικονομικές Επιπτώσεις. Αθήνα: ΚΕΠΕ.
• Καρανάτσης, Κ. (2012). «Περίπλους στο Δανεισμό και τις Χρεοκοπίες του Ελληνικού Κράτους». Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μάρτιος. http://users.uoi.gr/kkaranat/danismos_xreokopies_stin_ellada.pdf
• Κασιμάτης, Γ. (2011). Οι Παράνομες Συμβάσεις Δανεισμού της Ελλάδας. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη.
• Κατσανέβας, Θ. (2012). Η Απομυθοποίηση του Ευρώ. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη.
• Κιμπουρόπουλος, Γ. (2010). «Απογραφές με άρωμα… προγραφών: μυστικά και ψέματα πίσω από τα στοιχεία για τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων, το μέγεθος του κράτους και τη δίψα της τρόικας για απολύσεις». Δρόμος της Αριστεράς, τ. 25, Αύγουστος. http://edromos.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=2046:%EF%BB%BF%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CE%AC%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CF%8E%CE%BD&It
• Κιντής, Α. (επιμ.) (1995). 2004: Η Ελληνική Οικονομία στο Κατώφλι του 21ου αιώνα. Αθήνα: Εκδόσεις Γνώση – Ιονική Τράπεζα.
• Κόλλιας, Χ., Ναξάκης, Χ. & Χλέτσος, Μ. (επιμ.) (2005). Σύγχρονες Προσεγγίσεις της Ελληνικής Οικονομίας. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
• Κοτζιάς, Ν. (2013). Ελλάδα, Αποικία Χρέους: Ευρωπαϊκή Αυτοκρατορία & Γερμανική Πρωτοκαθεδρία. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
• Κρεμμυδάς, Β. (επιμ.) (1999). Εισαγωγή στη Νεοελληνική Οικονομική Ιστορία. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg. Λαμπριανίδης, Λ. (επιμ.) (2004). Η Επιχειρηματικότητα στην Ευρωπαϊκή Ύπαιθρο: Η Περίπτωση της Ελλάδας. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Παρατηρητής.
• Λαπαβίτσας, Κ. (επιμ.) (2010). 2010 Κρίση της Ευρωζώνης: Φτώχεια του Δυνατού, Πτώχευση του Αδύνατου. Αθήνα: Εκδόσεις Νόβολι.
• ——— κ.ά. (2010). Η Ευρωζώνη ανάμεσα στη Λιτότητα και την Αθέτηση Πληρωμών. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη (αγγλική έκδοση: The Eurozone between Austerity and Default. Research on Money and Finance, Occasional Report, September. http://www.researchonmoneyandfinance.org/media/reports/RMF-Eurozone-Austerity-and-Default.pdf.).
• Μακρυδημήτρης, Α. (1999). Διοίκηση και Κοινωνία: Η Δημόσια Διοίκηση στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Θεμέλιο.
• Μαραβέγιας, Ν. (1992). Αγροτική Πολιτική και Οικονομική Ανάπτυξη στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη.
• McKinsey & Co. (2011). Η Ελλάδα 10 Χρόνια Μπροστά: Προσδιορίζοντας το Νέο Μοντέλο Ανάπτυξης της Ελλάδας – Σύνοψη. Athens Office.
• Ματσαγγάνης, Μ. (επιμ.) (1999). Οι Προοπτικές του Κοινωνικού Κράτους στη Νότια Ευρώπη. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
• Μηλιός, Γ. (1990). Η Διεθνοποίηση του Ελληνικού Καπιταλισμού και το Ισοζύγιο Πληρωμών. Αθήνα: Εκδόσεις Εξάντας.
• Milios, J. & Sotiropoulos, D. (2010). “Crisis of Greece or crisis of the euro? A view from the European «periphery»”. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 12 (3): 275–92.
• Mitsos, A. & Mosialos, E. (eds.) (2000). Contemporary Greece and Europe. London: Ashgate. Μπαμπανάσης, Σ. (2012). Από την Κρίση στη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
• Μπάτσης, Δ. (1947). Η Βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος [2004].
• Νεγρεπόντη-Δελιβάνη, Μ. (1990). Η Οικονομία της Παραοικονομίας στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
• ——— (2007). Τα Αδιέξοδα της Ελληνικής Οικονομίας. Αθήνα: Εκδόσεις Σμπίλια.
• Pagoulatos, G. (2003). Greece’s New Political Economy: State, Finance and Growth from Postwar to EMU. Oxford: Palgrave Macmilan.
• Πανταζίδης, Σ. (2002). Μακροοικονομικές Εξελίξεις και Οικονομική Πολιτική στην Ελλάδα -Από τη Μεταπολίτευση μέχρι την Ένταξη στην ΟΝΕ (1975-2000). Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.
• Παυλόπουλος, Π. (1987). Η Παραοικονομία στην Ελλάδα: Μια Πρώτη Ποσοτική Οριοθέτηση. Αθήνα: ΙΟΒΕ.
• Pelagidis, T. (2010). “The Greek Paradox of Falling Competitiveness and Weak Institutions in a High GDP Growth Rate Context (1995-2008)”. LSE, Hellenic Observatory – European Institute, GreeSE Paper No 38. http://eprints.lse.ac.uk/29098/1/GreeSE_No38.pdf
• Ρομπόλης, Σ. (2000). «Η Μετανάστευση στην Ελλάδα ως Συνιστώσα της Αναπτυξιακής Πολιτικής», στο: 1949-1967, H Εκρηκτική Εικοσαετία. Aθήνα: Eταιρία Σπουδών Nεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας.
• Roth, K.H. (2012). Η Ελλάδα και η Κρίση: Τι Έγινε και τι Μπορεί να Γίνει. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Νησίδες.
• Σταθάκης, Γ. (2000). «H Απρόσμενη Οικονομική Ανάπτυξη στις Δεκαετίες του ’50 και ’60: Η Αθήνα ως Αναπτυξιακό Υπόδειγμα», στο: 1949-1967: Η Εκρηκτική Εικοσαετία. Αθήνα: Εταιρία Σπουδών Nεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, σσ. 43-65.
• ——— (2004). Το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ: Η Ιστορία της Αμερικάνικης Βοήθειας στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Βιβλιόραμα.
• Stathakis, G. (2011). “The fiscal crisis of the Greek Economy – A Kaleckian framework”. University of Crete, Working Paper.
• Στασινόπουλος, Γ. (2010). Η Ρητορική της Ανάπτυξης: Οικονομικές Ιδέες και Οικονομική Πολιτική την Περίοδο της Ανασυγκρότησης 1944-1952. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg – Δαρδανός.
• Στουρνάρας, Γ. (επιμ.) (2004). Η Ένταξη στην ΟΝΕ και οι Προκλήσεις του Μέλλοντος. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
• Σωτηρόπουλος, Δ. 2012) «Η Ελλάδα και η διαχρονική απειλή της χρεοκοπίας: τα χρεοστάσια του 1843, 1893 και 1932, τα πολιτικά τους αίτια και οι δομικές συνέχειες». Foreign Affairs, 10 Ιουλίου. http://foreignaffairs.gr/articles/68865/dr-dimitris-p-sotiropoylos/i-ellada-kai-i-diaxroniki-apeili-tis-xreokopias
• Τόλιος, Γ. (2011) Κρίση, «Απεχθές» Χρέος και Αθέτηση Πληρωμών. Αθήνα: Εκδόσεις Τόπος.
• Troika (2011). “Greece: Preliminary Debt Sustainability Analysis”. October 21. Troika (2012). “Greece: Preliminary Debt Sustainability Analysis”. February 15.
• Χατζηϊωσήφ, Χ. (1999). «Η Πολιτική Οικονομία της Μεταπολεμικής Ελλάδας, 1944-1996», στο: Κρεμμυδάς, Β. (επιμ.) (1999). Vlachou, A. (2012). “The Greek Economy in Turmoil”. Rethinking Marxism, 24 (2), 171-200.