Τα σύγχρονα Βαλκανικά κράτη έχουν αντιμετωπίσει αρκετές κοινές προκλήσεις από την ίδρυσή τους. Μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε σαν ένα υποσύστημα στις διεθνείς σχέσεις, και είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τις διαστάσεις της ελληνικής πολιτικής χωρίς να την δούμε μέσα στα συμφραζόμενα της ευρύτερης περιοχής. Τα κοινά στοιχεία ήταν ίσως πιο οφθαλμοφανή στην πρώιμη περίοδο. Είχαν κοινές προκλήσεις σχετικά με καινούρια δυτικά πρότυπα διοίκησης και αλυτρωτική εξωτερική πολιτική. Στο μεσοπόλεμο η Ελληνική προσπάθεια να σταθεροποιήσει τη θέση της αντιμετώπισε την διπλή πρόκληση της αναθεωρητικής Βουλγαρίας και των γενικών εξελίξεων προς αυταρχικά καθεστώτα στο Ευρωπαϊκό ήπειρο. Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο βρισκόμαστε ξανά αντιμέτωποι με μια σοβαρή προσπάθεια αναθεώρησης των συνόρων που τελικά στέφθηκε με αποτυχία. Με την άνοδο των κομμουνιστικών καθεστώτων τα Βαλκάνια χωρίστηκε σε δύο στρατόπεδα κατά τον Ψυχρό Πόλεμο. Ο διπολισμός αποτελούσε το κυρίαρχο πλαίσιο, αλλά με παραλλαγές λόγω της διακυμάνσεις σε διμερείς σχέσεις, πρώτ’ απ΄όλα στις ελληνοτουρκικές. Μετά 1990 βλέπουμε μια καινούρια προσπάθεια ενοποίησης των Βαλκανίων ως ευρωπαϊκή περιφέρεια υπό την αιγίδα της Ε.Ε. Στο νέο κλίμα συνεργασίας είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τις ιδιαιτερότητες της περιοχής, και πως αυτές επηρεάζουν τις περαιτέρω προοπτικές. Επίσης, θα καλύψουμε ιδιαίτερα τις αιτίες και τις επιπτώσεις της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας.

Ο φοιτητής/φοιτήτρια θα αποκτήσει μια γνώση για βασικά θέματα της βαλκανικής πολιτικής ιστορίας από τις αρχές του 19ο αιώνα μέχρι σήμερα μέσα σε ένα συγκριτικό πλαίσιο που έχει υπόψη του τις γενικές πολικές εξελίξεις παγκοσμίως καθώς και τις βαλκανικές ιδιαιτερότητες.

Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Θάνος Bερέµης, Bαλκάνια – από τον 19ο ως τον 21ο αιώνα, ∆όµηση και αποδόµηση κρατών, Πατάκης, Αθήνα 2004.
Θάνος Bερέµης, Bαλκάνια – από το διπολισµό στη νέα εποχή, Γνώση, Aθήνα 1995.
Zωρζ Kαστελάν, H ιστορία των Bαλκανίων, Γκοβόστης, Aθήνα 1991.
Σωτήρης Bαλντέν, H Eλλάδα στα Bαλκάνια και τον κόσµο 1995-2003, Θεµέλιο, Aθήνα 2004.
Mark Mazower, Τα Βαλκάνια, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2002
Λευτέρης Σ. Σταυριανός, Τα Βαλκάνια από το 1453 και μετά, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2007
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Aarbakke, Vemund. “Die Region Makedonien” in Oliver Jens Schmitt – Michael Metzeltin (Hg.), Das Südosteuropa der Regionen, Wien, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. pp. 603-639.
Barkey, Karen & Mark Von Hagen. After Empire Multiethnic Societies and Nation-Building The Soviet Union and the Russian, Ottoman and Habsburg Empires, Boulder Co 1997.
Exertzoglou, Haris . “Shifting Boundaries: Language Community and the ‘Non-Greek-Speaking Greeks”, Istorein, Athens 1999. pp. 75-92.
Gallagher, Tom. The Balkans After the Cold War. From Tyranny to Tragedy. London and New York 2003.
Goldschmidt Jr., Arthur & Lawrence Davidson, A Concise History of the Middle East, Boulder Co 2010, (9th Edition).
Hupchick, Dennis P. The Balkans From Constantinople to Communism, New York N.Y. 2002.
Jelavich, Barbara. History of the Balkans, Volume 1, Eighteenth and Nineteenth Centuries. Cambridge University Press 1983.
Jelavich, Barbara. History of the Balkans, Volume 2. Twentieth century.
Livanios, Dimitris . “Beyond ‘ethnic cleansing’: aspects of the functioning of violence in the Ottoman and post-Ottoman Balkans,” Southeast European and Black Sea Studies, Vol. 8, No. 3, September 2008, pp. 189–203.
Pearson, Raymond. National Minorities in Eastern Europe 1848–1945. London 1983.
Pond, Elizabeth. Endgame in the Balkans Regime Change, European Style, Washington D.C. 2006.
Stavrianos, L. S. The Balkans since 1453, New York 1958.
Wilkinson, H. R. Maps And Politics, Liverpool 1951.
Zurcher, Erik J. Turkey A Modern History, Revised Edition. London 2004.

Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.