Το μάθημα αυτό διερευνά τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις στα τρία βάθρα της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης: διεθνές εμπόριο, ξένες άμεσες επενδύσεις, διασυνοριακή ροή κεφαλαίων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα αίτια που προκάλεσαν την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, αλλά και στις φάσεις που αυτή διήλθε (πιστωτική κρίση των τραπεζών, οικονομική ύφεση, δημοσιονομική κρίση των κρατών, συναλλαγματικός πόλεμος, εμπορικός πόλεμος).

Αναλύονται επίσης οι υπάρχουσες εναλλακτικές θεωρίες οικονομικής κρίσης.

Παράλληλα, αναλύονται και αξιολογούνται οι οικονομικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν διεθνώς (με τα αντίστοιχα αποτελέσματα), αλλά και οι ανταγωνιστικές οικονομικές πολιτικές που προτάθηκαν ως εναλλακτική λύση. Τέλος, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις γεωπολιτικές συνέπειες της παγκόσμιας κρίσης (ιδίως στη μετωπική αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας).

Μετά από τη συστηματική παρακολούθηση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να περιγράψουν, να αναλύσουν, να κατανοήσουν, να εξηγήσουν και να αξιολογήσουν:
1. Τη μεταπολεμική δυναμική της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης.
2. Τα αίτια και οι διαδοχικές φάσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008.
3. Τις οικονομικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν παγκοσμίως για την αντιμετώπισή της.
4. Τις εναλλακτικές οικονομικές πολιτικές που έχουν προταθεί.
5. Τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στο παρόν και στο μέλλον της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης.
6. Τις επιπτώσεις του εν εξελίξει εμπορικού πολέμου στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, αλλά και στις ευρύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις του πλανήτη.

Γραπτή εργασία με προφορική παρουσίαση

Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Εγχειρίδια:
Cohn, Th. (2009). Διεθνής Πολιτική Οικονομία: Θεωρία και Πράξη. Αθήνα:
Εκδόσεις Gutenberg (Αγγλική έκδοση: Global Political Economy:
Theory and Practice. New York: Pearson Longman).
Gilpin, R. (2002). Η Πρόκληση του Παγκόσμιου Καπιταλισμού: Η Παγκόσμια
Οικονομία τον 21ο Αιώνα. Αθήνα: Εκδόσεις Ποιότητα.
——— (2003). Παγκόσμια Πολιτική Οικονομία: Η Διεθνής Οικονομική Τάξη.
Αθήνα: Εκδόσεις Ποιότητα.
Rodrik, D. (2012). Το Παράδοξο της Παγκοσμιοποίησης: Η Δημοκρατία και
το Μέλλον της Παγκόσμιας Οικονομίας. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.

Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Για την κρίση:
Kay, J. (2015). Other People’s Money: The Real Business of Finance. New
York: Public Affairs. file:///C:/Users/user/Downloads/epdf
Snider, D. & Howard, C. (2010). Money Makers: Inside the New World of
Finance and Business. New York: Palgrave Macmillan.
file:///C:/Users/user/Downloads/epdf
Krugman, P. (2009). Η Κρίση του 2008 και η Επιστροφή των Οικονομικών
της Ύφεσης. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
——— (2012). Τέλος στην Ύφεση, Τώρα! Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.
Stiglitz, J. (2011). Ο Θρίαμβος της Απληστίας: Η Ελεύθερη Αγορά και η
Κατάρρευση της Παγκόσμιας Οικονομίας. Αθήνα: Εκδόσεις
Παπαδόπουλος.
Askenazy, P. & Cohen, D. (2010). Οικονομική Κρίση: Αίτια και Προοπτικές.
Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.
Skidelsky, R. (2012). Keynes: Επιστροφή στη Διδασκαλία του. Αθήνα:
Εκδόσεις Κριτική.
Βαρουφάκης, Γ. (2012). Παγκόσμιος Μινώταυρος: Οι Πραγματικές Αιτίες της
Κρίσης. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη.
Βαρουφάκης, Γ. (2013). «Η πρόταση 4.0». Protagon, 18
Νοεμβρίου. http://www.protagon.gr
Χριστοδουλάκης, Ν. (2015). Οικονομικές Θεωρίες και Κρίσεις: Μια Κριτική
Εξιστόρηση. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.
Heilbroner, R. & Mildberg, W. (2010). Η γένεση της οικονομικής κοινωνίας.
Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.
Foster, J.-B. &Magdoff, F. (2009). The Great Financial Crisis: Causes and
Consequences. New York: Monthly Review Press.
Magdoff, H. & Sweezy, P. (1987). Stagnation and Financial Explosion. New
York: Monthly Review Press.
Sweezy, P. (1994). “The Triumph of Financial Capital”. Monthly Review,
46(2): 1-11.
Chang, H-J. (2011). 23 Αλήθειες που δεν Μας Λένε για τον Καπιταλισμό.
Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Turner, A. (2017). Between Debt and the Devil: Money, Credit, and Fixing
Global Finance. Princeton University Press.
Turner, A. et al. (2010). The Future of Finance: The LSE Report. London:
London School of Economics and Political Science.
http://harr123et.files.wordpress.com/2010/07/futureoffinance5.pdf
Mian, Α. (2019). “How to think about finance?”. Economists for Inclusive
Prosperity – Research Brief. https://econfip.org
Mian, Α. & Sufi A. (2014). House of Debt: How They (and You) Caused the
Great Recession, and How We Can Prevent It from Happening Again.
The University of Chicago Press. https://www.amazon.com/HouseDebt
UNCTAD (2011). Trade and Development Report, 2011: Post-crisis Policy
Challenges in the World Economy. Geneva: United Nations.
http://www.unctad.org/en/docs/tdr2011_en.pdf
Posner, R. (2009). “How I Became a Keynesian: Second Thoughts in the
Middle of a Crisis”. The New Republic, September 23.
http://www.tnr.com/article/how-i-became-keynesian#
Dunaway, S. (2009). Global Imbalances and the Financial Crisis. Council on
Foreign Relations, Center for Geoeconomic Studies, Special Report No
44, March. http://Global_Imbalances_CSR44.pdf
Brender, A. & Pisani, F. (2009). Globalized Finance and Its Collapse. Brussels:
Dexia. https://rooseveltinstitute.org/wpcontent/uploads/2009/06/brender.pdf
Brandeis, L. (1914). Other People’s Money – and How the Bankers Use It.
https://louisville.edu/law

Για την παγκοσμιοποίηση:
Held, D. & McGrew, A. (2004). Παγκοσμιοποίηση / Αντι-Παγκοσμιοποίηση.
Αθήνα: Εκδόσεις Πολύτροπον.
Held, D. (2003). Μοντέλα Δημοκρατίας. Αθήνα: Εκδόσεις Πολύτροπον.
Hirst, P. & Thompson, G. (2000). Η Παγκοσμιοποίηση σε Αμφισβήτηση: Η
Διεθνής Οικονομία και οι Δυνατότητες Διακυβέρνησης. Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση.
Gray, J. (1999). Απατηλή Αυγή: Οι Αυταπάτες του Παγκόσμιου Καπιταλισμού.
Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.
Greider, W. (1999). Ο Μανιακός Καπιταλισμός. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Friedman, T. (2001). Το Lexus και η Ελιά: Τι Είναι η Παγκοσμιοποίηση.
Αθήνα: Εκδόσεις Ωκεανίδα.
Ανδριανόπουλος, Α. (2001). Η Παγκοσμιοποίηση και οι Εχθροί της. Αθήνα:
Εκδόσεις Libro.
Passet, R. (2004). Η Νεοφιλελεύθερη Αυταπάτη. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις
Παρατηρητής.
——— (2006). Ύμνος στην Παγκοσμιοποίηση από Έναν ‘Αντίπαλό’ της.
Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Επίκεντρο.
Κοτζιάς, Ν. (2003). Παγκοσμιοποίηση: Η Ιστορική Θέση, το Μέλλον και η
Πολιτική Σημασία. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Δουράκης, Γ. & Χατζηκωνσταντίνου, Γ. (2006). «Ο Αντιφιλελεύθερος και
Αναχρονιστικός Χαρακτήρας του Νεοφιλελεύθερου Εκσυγχρονισμού:
Μια Πολανιοκεϊνσιανή Ανάλυση». Στο Γ. Δουράκης et al. (2008).
Εναλλακτικές Προσεγγίσεις της Ανάπτυξης. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
Stiglitz, J. (2002). Η Μεγάλη Αυταπάτη. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη.
Krugman, P. (2000). Διεθνισμός για Ευρεία Κατανάλωση. Αθήνα: Εκδόσεις
Πόλις.
Βεργόπουλος, Κ. (1999). Παγκοσμιοποίηση: Η Μεγάλη Χίμαιρα. Αθήνα:
Εκδόσεις Λιβάνη.
Beck, U. (2000). Τι Είναι Παγκοσμιοποίηση; Λανθασμένες Αντιλήψεις και
Απαντήσεις. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Luttwak, E. (2003). Αχαλίνωτος Καπιταλισμός: Νικητές και Ηττημένοι της
Παγκόσμιας Οικονομίας. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη.
Barton , J., Josling, T. & Steinberg, R. (2006). The Evolution of the Trade
Regime: Politics, Law, and Economics of the GATT and the WTO.
Princeton University Press. https://muse.jhu.edu/book/36299
Dore, R. (2000). Stock Market Capitalism – Welfare Capitalism: Japan and
Germany versus the Anglo-Saxons. Oxford: Oxford University Press.
Hall, P. & Soskice, D. (eds.) (2001). Varieties of Capitalism: The Institutional
Foundations of Comparative Advantage. Oxford: Oxford University
Press.

Πρόσθετο υλικό:
(Ηλεκτρονικά άρθρα – συνεντεύξεις – διαλέξεις για την οικονομική κρίση)
Amin, S. (2012). «Ο καπιταλισμός εισήλθε στη γεροντική φάση του».
Contramee, 14 Νοεμβρίου. http://aristeroblog.gr/node/1156
Δουράκης, Γ. (2008). «Οι χρηματοπιστωτικές αλχημείες». Το Βήμα, 6
Φεβρουαρίου. http://www.tovima.gr
——— (2008). «Το Βατερλό του χρηματοοικονομικού φιλελευθερισμού». Το
Βήμα της Κυριακής, (Ανάπτυξη), 21 Σεπτεμβρίου.
http://www.tovima.gr
——— (2008). «Η παταγώδης αποτυχία της αυτορρύθμισης». Το Βήμα της
Κυριακής (Νέες Εποχές), 5 Οκτωβρίου.
http://www.tovima.gr
——— (2008). «Θα είναι ο νέος Ρούζβελτ»; Το Βήμα της Κυριακής (Νέες
Εποχές), 9 Νοεμβρίου. http://akioe.gr
——— (2009). «Βοήθεια, οι αγορές»! Το Βήμα της Κυριακής (Νέες Εποχές),
25 Ιανουαρίου. http://akioe.gr
——— (2009). «Οι ΗΠΑ παρεμβαίνουν, η Ευρώπη συσκέπτεται». Το Βήμα της
Κυριακής (Νέες Εποχές), 8 Μαρτίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=258420
——— (2009). «Ο καπιταλισμός που φεύγει και αυτό(ς) που έρχεται». Το
Βήμα της Κυριακής (Ανάπτυξη), 12 Απριλίου.
http://www.tovima.gr/finance/finance-news/article/?aid=263616
——— (2009). «Πράσινα βλαστάρια ή απατηλή αυγή»; Το Βήμα της Κυριακής
(Νέες Εποχές), 7 Ιουνίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=272300
——— (2010). «Έχουν μέλλον οι αγορές;». Το Βήμα της Κυριακής (Νέες
Εποχές, Αφιέρωμα 2010: «Πού πάει ο καπιταλισμός»), 3 Ιανουαρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=307646
——— (2010). «Το χαμένο πολιτικό όραμα της Ευρώπης». Το Βήμα της
Κυριακής, (Ανάπτυξη), 31 Ιανουαρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=312767
——— (2011). «Η Διεθνής του οργανωμένου χρήματος». Το Βήμα της
Κυριακής (Νέες Εποχές), Αύγουστος.
http://akioe.gr/default.asp?node=page&id=7495
——— (2012). «Η απρόσωπη δικτατορία των αγορών στην
παγκοσμιοποιημένη οικονομία». Συνέντευξη στην εφημερίδα Αυγή της
Κυριακής (Ενθέματα), 15 Ιανουαρίου.
——— (2012). «Το δόγμα της αέναης λιτότητας». Το Βήμα της Κυριακής (Νέες
Εποχές), 5 Φεβρουαρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=441958
——— (2012). «Finis Europae»? Το Βήμα της Κυριακής (Νέες Εποχές), 19
Αυγούστου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=471185
——— (2014). «Η στρατηγική της εξωστρέφειας». Το Βήμα της Κυριακής,13
Ιουλίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=615003
——— (2014). «Ρωγμές στη γερμανική Ostpolitik». Το Βήμα της Κυριακής, 15
Αυγούστου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=623197
——— (2014). «Το φοβικό σύνδρομο της ευρωζώνης». Το Βήμα της Κυριακής,
24 Αυγούστου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=624982
——— (2014). «Ανόητα “αυτονόητα”». Το Βήμα της Κυριακής, 31 Αυγούστου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=626658
——— (2014). «Ντράγκι – Ολάντ – Ρέντσι εναντίον Μέρκελ;». Το Βήμα της
Κυριακής,7 Σεπτεμβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=628852
——— (2014). «Η συντεχνία των ζάμπλουτων». Το Βήμα της Κυριακής, 14
Σεπτεμβρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=631099
——— (2014). «Ο φτωχούλης του Θεού!». Το Βήμα της Κυριακής, 21
Σεπτεμβρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=633450
——— (2014). «Δημοσιονομικοί προφήτες». Το Βήμα της Κυριακής, 28
Σεπτεμβρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=635745
——— (2014). «Γητευτής των αγορών;». Το Βήμα της Κυριακής,5 Οκτωβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=637976
——— (2014). «Παγίδα ρευστότητας (και φαιάς ουσίας)». Το Βήμα της
Κυριακής, 12 Οκτωβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=640191
——— (2014). «Χρήμα εξ ουρανού!». Το Βήμα της Κυριακής, 19 Οκτωβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=642455
——— (2014). «Πιστωτικοί κύκλοι για πάντα;». Το Βήμα της Κυριακής,26
Οκτωβρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=644649
——— (2014). «Κακός οιωνός». Το Βήμα της Κυριακής,2 Νοεμβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=646547
——— (2014). « Έξι χρόνια μετά…». Το Βήμα της Κυριακής, 30 Νοεμβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=654863
——— (2014). «Επενδυτικές αλχημείες». Το Βήμα της Κυριακής,7 Δεκεμβρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=656957
——— (2014). «Μη μου τας ψευδαισθήσεις τάραττε!». Το Βήμα της Κυριακής,
21 Δεκεμβρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=661235
——— (2015). «Ο Κέινς και η Αριστερά». Το Βήμα της Κυριακής, 4
Ιανουαρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=664134
——— (2015). «Οικονομικός πόλεμος». Το Βήμα της Κυριακής,11 Ιανουαρίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=665952
——— (2015). «Τα “κάλαντα” του Τομά Πικετί». Το Βήμα της Κυριακής, 24
Ιανουαρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=670039
——— (2015). «Το λυκόφως της Ευρώπης». Το Βήμα της Κυριακής, 22
Φεβρουαρίου. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=679280
——— (2015). «“Forget it, Mario” !..». Το Βήμα της Κυριακής, 8 Μαρτίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=683418
——— (2015). «Rational fools». Το Βήμα της Κυριακής, 22 Μαρτίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=687874
——— (2015). «Πάμε σαν άλλοτε;». Το Βήμα της Κυριακής, 29 Μαρτίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=689865
——— (2015). «Πανευρωπαϊκή ευφορία». Το Βήμα της Κυριακής, 12 Απριλίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=693915
——— (2015). «Ποσοτική χαλάρωση ή συναλλαγματικός πόλεμος;». Το Βήμα
της Κυριακής, 26 Απριλίου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=698043
——— (2015). «Ξεχάστε το “New Deal”. Ζήτω το… “New Normal”!». Το Βήμα
της Κυριακής,3 Μαΐου.
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=700038
Gordon, B. (2011). «Η Συνεργασία Δύσης – Ασίας και η Άνοδος της Κίνας».
Foreign Affairs, 10 Νοεμβρίου.
http://foreignaffairs.gr/articles/68520/bernard-k-gordon/isynergasia-dysis-%E2%80%93-asias-kai-i-anodos-tis-kinas
Halimi, S. (2010). «Η κυβέρνηση των τραπεζών».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=5661
——— (2011). «Χρηματοπιστωτική κρίση: 4 χρόνια μετά».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=7128
Irvin, G. (2010). «Ιδεολογία έγινε στην Ευρώπη η λιτότητα».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=6197
Jun, Z. (2015). “China’s pursuit of a new economic order”. Project Syndicate,
June 2. http://www.project-syndicate.org/commentary/china-newworld-order-by-jun-zhang-2015-06
Krugman, P. (20110. «Αθωώνοντας» τους τραπεζίτες».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=7404
Lordon, F. (2010). «Επείγει μια δυναμική αντίδραση στο σοκ της οικονομικής
κρίσης». http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=5304
——— (2010). «Να δρομολογήσουμε τη χρηματοοικονομική
αποπαγκοσμιοποίηση».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=5512
Mullen, R. & Poplin, C. (2015). «Το νέο μεγάλο παιχνίδι: η μάχη για
πρόσβαση και επιρροή στην περιοχή Ινδίας-Ειρηνικού». Foreign
Affaires,8 Οκτωβρίου.
http://www.foreignaffairs.gr/articles/70525/rani-d-mullen-kai-codypoplin/to-neo-megalo-paixnidi
Nickolson, P. (2015). «Η σύνδεση του Πεκίνου με το Βερολίνο». Foreign
Affaires,19 Αυγούστου.
http://www.foreignaffairs.gr/articles/70462/parke-nicholson/isyndesi-toy-pekinoy-me-to-berolino
Paxton, R. (2010). «Η κρίση μπορεί να φέρει και το φασισμό».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=6089
Solow, R. (2011). «Οικονομική ανάκαμψη γίνεται μόνο μέσω των κρατικών
δαπανών». http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=7452
Stiglitz, J. (2010). «Πολύ μεγάλες για ν’ αποτύχουν, πολύ μεγάλες για να
υπάρχουν». http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=5136
Stokes, J. & Sullivan (2015). «Η σινο-ρωσική προσέγγιση». Foreign Affaires,
21 Αυγούστου. http://www.foreignaffairs.gr/articles/70465/jacobstokes-kai-alexander-sullivan/i-sino-rosiki-proseggisi
Warde, I. (2011). «Κρίση: Τρία χρόνια που συγκλονίζουν τον κόσμο».
http://www.akioe.gr/default.asp?node=page&id=7685
Wishnick, E. (2015). «Ρωσία και Κίνα σαλπάρουν: επίδειξη δύναμης στην
ανατολική Μεσόγειο». Foreign Affaires, 27 Μαΐου.
http://www.foreignaffairs.gr/articles/70344/elizabeth-wishnick/rosiakai-kina-salparoyn