Βερναρδάκης Χριστόφορος

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με τους μηχανισμούς της δράσης του κράτους από τη σκοπιά της ανάλυσης της δημόσιας πολιτικής.
Το μάθημα διαιρείται σε δύο μέρη.
Το πρώτο μέρος του μαθήματος είναι αφιερωμένο στη θεωρία. Αναλυτικότερα, εξετάζονται οι προσεγγίσεις που επιχειρούν να αναλύσουν και να ερμηνεύσουν τις διαδικασίες διαμόρφωσης, υλοποίησης, αξιολόγησης και μεταβολής των δημόσιων πολιτικών σε εθνικό, υπερεθνικό και υποεθνικό επίπεδο. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται: α) στις νεοθεσμικές προσεγγίσεις (ορθολογικής επιλογής, ιστορικές, κοινωνιολογικές) και β) στη συζήτηση των επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης και του Εξευρωπαϊσμού.
Στο δεύτερο μέρος, μάθημα εστιάζεται στη μελέτη της άσκησης δημόσιων πολιτικών στην Ελλάδα. Προηγείται η παρουσίαση των κύριων απόψεων και υποθέσεων που έχουν διατυπωθεί στο πλαίσιο της βιβλιογραφίας του Εξευρωπαϊσμού και της νεοθεσμικής προσέγγισης και ακολουθεί η μελέτη επιλεγμένων δημόσιων πολιτικών: α) του εθνικού και περιφερειακών αναπτυξιακών πολιιτικών και β) της κοινωνικής πολιτικής και πολιτική απασχόλησης (με έμφαση στην εξέταση της κρίσης του ελληνικού κοινωνικού κράτους).

Θεματικές ενότητες

Πρώτο μέρος: θεωρία
1. Εισαγωγή: βασικές έννοιες
2. Η δημόσια πολιτική ως πολιτική διαδικασία – βασικές θεωρίες
3. Θεωρητικές προσεγγίσεις της δημόσιας διοίκησης
4. Η νεοθεσμική προσέγγιση των δημόσιων πολιτικών
5. Ο κύκλος της δημόσιας πολιτικής: α) συγκρότηση ημερήσιας διάταξης, β) διαμόρφωση πολιτικής, γ) λήψη αποφάσεων, δ) εφαρμογή πολιτικής, ε) αξιολόγηση πολιιτκής
6. Αναθεωρητικές τάσεις στο πεδίο των δημόσιων πολιτικών
7. Εξωγενείς παραγόντες: παγκοσμιοποίηση και Εξευρωπαϊσμός

Δεύτερο μέρος: δημόσια πολιτική στην Ελλάδα
8. Ο εξευρωπαϊσμός των δημόσων πολιιτικών στην Ελλάδα
9. Μια νεοθεσμική ανάλυση των δημόσων πολιτικών στην Ελλάδα
10. Μελέτη περίπτωσης: αναπτυξιακές πολιτικές και περιφερειακός προγραμματισμός στην Ελλάδα
11. Μελέτη περίπτωσης: το κοινωνικό κράτος και η κοινωνική πολιτική στην Ελλάδα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα: – εξοικειωθούν με τα βασικά μεθοδολογικά προβλήματα και διλήμματα που συνοδεύουν τη διαμόρφωση και την εκτέλεση των δημόσιων πολιτικών – αναγνωρίζουν και συνεκτιμούν τις θεματικές και πολιτικές διασυνδέσεις που διέπουν τις δράση των δημόσιων δρώντων σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλον και στα πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – είναι σε θέση να παρακολουθούν ή/ και να αξιολογούν μεμονωμένες δημόσιες πολιτικές ή/ και δημόσιες δράσεις με συγκροτημένο και θεωρητικά τεκμηριωμένο τρόπο

Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)

Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Γ. Ανδρέου, (επιμ.), ‘Θεσμοί, Δημόσιες Πολιτικές και Μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα’ (Ειδικό Αφιέρωμα). Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, τχ. 40, σ. 5 -137, 2013.
Γ. Ανδρέου, Η νεοθεσμική προσέγγιση της πολιτικής. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, 2018.
K. Featherstone(επιμ.), Πολιτική στην Ελλάδα: η Πρόκληση του Εκσυγχρονισμού. Αθήνα: Εκδόσεις Οκτώ, 2007.
K.Featherstone και Δ. Παπαδημητρίου, Τα όρια του εξευρωπαϊσμού. Δημόσια πολιτική και μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Οκτώ, 2010.
Στ. Λαδή και Β. Νταλάκου, Ανάλυση δημόσιας πολιτικής (δεύτερη έκδοση). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2016.
Π. Λιαργκόβας και Γ. Ανδρέου, Η Νέα Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2007.
Μ. Ματσαγγάνης, Η κοινωνική πολιτική σε δύσκολους καιρούς. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, 2011.
A. Πασσάς, Η Εθνική Δημόσια Διοίκηση στην Ευρωπαϊκή Ενωσιακή Πολιτική Διαδικασία. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2012.
Κ. Σπανού, Ελληνική Διοίκηση και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 2001.
Y. Surel, και P. Muller, Ανάλυση των Πολιτικών του Κράτους, Ανάλυση των Δημόσιων Πολιτικών. Αθήνα: Γ. Δαρδανός – Κ. Δαρδανός, 2002.