Διδάσκοντες:
Faculty Instructor:
ECTS:
Κωδικός Μαθήματος:
Code:
Κύκλος / Επίπεδο:
Cycle / Level:
Υποχρεωτικό / Επιλογής:
Compulsory / Optional:
Περίοδος Διδασκαλίας:
Teaching Period:
Περιεχόμενο Μαθήματος:
Course Content:
Μελέτη του ιστορικού, πολιτικού και πνευματικού συγκειμένου στο οποίο γεννήθηκαν οι ιδέες του οικονομικού φιλελευθερισμού. Σύνδεση των ιδεών αυτών με το γενικότερο κίνημα του Διαφωτισμού, με ιδιαίτερη έμφαση στις συνθήκες της Σκωτίας μετά την Ένωσή της με την Αγγλία. Οι νέες προκλήσεις που αντιμετώπισε μια οικονομικά καθυστερημένη και θρησκευτικά συντηρητική κοινωνία: η ηθική κρίση και η άνθιση των συζητήσεων για την ελευθερία, την ανεξιθρησκία και την οικονομική πρόοδο. Η έμφαση στην οικονομία της αγοράς και η ειδική σημασία της υπό τις συνθήκες της εποχής. Κριτική της πολιτικής του μερκαντιλισμού και «αντικρατισμός» του Adam Smith. Για ποιο κράτος πρόκειται; Ποιες οι ηθικές- κοινωνικές προϋποθέσεις για την εύρυθμη λειτουργία του υποδείγματος της φυσικής ελευθερίας; Οι αναπόφευκτες λειτουργίες του κράτους στο πλαίσιο του κλασικού Φιλελευθερισμού.
Μαθησιακά Αποτελέσματα:
Learning Outcomes:
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα μπορούν: να γνωρίζουν τις ιστορικές και φιλοσοφικές προϋποθέσεις ανάδυσης και ανάπτυξης των φιλελεύθερων ιδεών στην οικονομία κατά τον 18ο αιώνα στο πλαίσιο του Σκωτικού Διαφωτισμού, κυρίως του Adam Smith- να προσδιορίζουν τις ηθικές και πολιτικές προϋποθέσεις, υπό τις οποίες εννοεί ο κλασικός Φιλελευθερισμός τη μη σχεδιασμένη λειτουργία της αγοράς- την ιστορική εμφάνιση και ιδιαιτερότητα του Νεοφιλευθερισμού- τις συνέχειες και τομές αυτού του ρεύματος- κυρίως στην επεξεργασμένη εκδοχή του από τον Friedrich Hayek σε σχέση με τον κλασικό Φιλελευθερισμό- τη θεμελίωση της έννοιας της «αυθόρμητης ευταξίας» και τη θεωρητική απόρριψη των εννοιών της «κοινωνικής δικαιοσύνης»- να αναγνωρίσουν τις εσωτερικές αντιφάσεις και τις εξωτερικές κριτικές του Νεοφιλελευερισμού ως προς τη θεωρία και ως προς τις συνέπειες της εφαρμογής των αντίστοιχων πολιτικών.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών:
Student Assessment Methods
1. Παρακολούθηση των σεμιναρίων
2. Ποιότητα των επιμέρους εργασιών/παρουσιάσεων
3. Επαρκής βιβλιογραφική ενημέρωση
4. Αναλυτική και κριτική ικανότητα και διάκριση των επιστημονικών εννοιών
5. Συνθετική ικανότητα- πρωτοτυπία σκέψης
6. Ικανότητα έκθεσης και επιχειρηματολογίας προςυποστήριξη της θέσης
Βιβλιογραφία:
Bibliography:
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
(δεν δίδονται βιβλία από τον Εύδοξο)
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Διονύσης Γ Δρόσος: Αγορά και Κράτος στον Adam Smith. Κριτική στην αναδρομική θεμελίωση του Νεοφιλελευθερισμού. Ίδρυμα Σάκη Καράγεωργα, 1984.
Διονύσης Γ. Δρόσος: Το Ευγενές Εμπόριο της Συμπάθειας. Αστικός Πολιτισμός και Ηθική Κοινότητα στον Σκωτικό Διαφωτισμό. Εκδόσεις Νήσος 2106
Adam Smith: Η Θεωρία των Ηθικών Συναισθημάτων ( μτφρ. Δ Γ Δρόσος), Παπαζήση, 2011.
Διονύσης Γ Δρόσος (επ): Αρετές και Συμφέροντα. Η Βρετανική ηθική σκέψη στο κατώφλι της Νεοτερικότητας. Σαββάλας- Ίδρυμα Σάκη Καράγεωργα, 2008.
Αμάρτυα Σεν: Επανεξετάζοντας την ανισότητα. Καστανιώτης, Αθήνα 2004.
Αμάρτυα Σεν: Για την ηθική και την οικονομία. Καστανιώτης, Αθήνα 1999.
Αμάρτυα Σεν: Η ιδέα της δικαιοσύνης. Πόλις 2014.
Wendy Brown: Η καταστροφή του δήμου, Πατάκης 2017.
Michel Foucault: Η γένεση της βιοπολιτικής, Πλέθρον 2012.
Φ.Χάγιεκ: Ο δρόμος προς τη δουλεία, Παπαδόπουλος, 2013.
Φ.Χάγιεκ: Το σύνταγμα της ελευθερίας, Καστανιώτης, 2008.
Harvey David: Νεοφιλελευθερισμός. Ιστορία και παρόν, Καστανιώτη, 2007.
Αγγελίδης-Ψυχοπαίδης (επ): Κείμενα Πολιτικής Οικονομίας και Θεωρίας της Πολιτικής, Εξάντας 1992.
Καρλ Πολάνυι: Ο μεγάλος μετασχηματισμός. Νησίδες, 2009.
Toussaint, Eric: Ο νεοφιλελευθερισμός από τις απαρχές του μέχρι σήμερα. Εκδόσεις Τόπος, 2012.
Michel Foucault: Η Γέννηση της Βιοπολιτικής. Παραδόσεις στο Κολλέγιο της Γαλλίας 1978-1979. Πλέθρον, 2012.
Γιάνης Βαρουφάκης: Παγκόσμιος Μινώταυρος. Οι πραγματικές αιτίες της κρίσης. Λιβάνης, 2012.
Φίλιππος Δραγούμης: Η ηθική πίσω από την κρίση. Σκέψεις για την ηθική φιλοσοφία εν μέσω οικονομικής κρίσης. Άγρα 2013.
Κύρκος Δοξιάδης: Ο Foucault της φιλοσοφίας και της Αριστεράς. Νήσος 2015.
Milton Friedman: Καπιταλισμός και Ελευθερία. Παπαδόπουλος, 2012.
Ψυχοπαίδης, Κοσμάς (επ): Συντηρητισμός, φιλελευθερισμός, σοσιαλισμός. Εστία 1992
Lazzarato, Maurizio: Η κατασκευή του χρεωμένου ανθρώπου. Δοκίμιο για τη φιλελεύθερη κατάσταση. Αλεξάνδρεια 2014.
Daniel Cohen: Η ευημερία του κακού. Μια (ανήσυχη) εισαγωγή στην οικονομία. Πόλις 2009.
Κόλιν Κράουτς: Μεταδημοκρατία. Εκκρεμές, 2006.
Κόλιν Κράουτς: Ο περίεργος μη θάνατος του Νεοφιλελευθερισμού. Εκκρεμές, 2014
U. Duchrow-F.J. Hinkelammert, Ἰδιοκτησία γιά τούς ἀνθρώπους, ὄχι γιά τό κέρδος. Ἄρτος Ζωῆς, 2013.
Naomi Klein: Το δόγμα του σοκ. Η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής.
Λιβάνης, 2010.
Noam Chomsky: Κέρδος και πολίτης: Νεοφιλελευθερισμός και παγκόσμια τάξη. Καστανιώτης 1998