Στόχος του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στην μελέτη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης από μια ιστορική και θεωρητική οπτική. Αρχικά εξετάζει την εξέλιξη του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και τη διαδικασία διαμόρφωσης της σημερινής Ε.Ε. στο πλαίσιο της μεταπολεμικής ιστορίας της ηπείρου. Πέραν τούτου, το μάθημα αναλύει τη διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης τόσο μέσα από το πρίσμα των θεωριών περιφερειακής ενοποίησης όσο και εμπειρικά με βάση τα συγκεκριμένα βήματα που έχει πραγματοποιήσει η Ένωση. Τέλος, οι διαλέξεις εισάγουν τους φοιτητές στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και παρουσιάζουν την εξέλιξή τους στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος.

Η δομή των μαθημάτων έχει ως εξής:

1. Το φαινόμενο της περιφερειακής ενοποίησης πριν τον 20ο αιώνα – Κάντ. Προυντόν. Τα μεσοπολεμικά σχέδια για την συνεργασία των ευρωπαϊκών λαών. Τα κινήματα της Αντίστασης. Το Μανιφέστο του Βεντοτένε.

2. Παράγοντες που επέδρασαν στην ενοποίηση. Η γένεση των ομοσπονδιακών κινημάτων μετά τον Β. Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Συνέδριο της Χάγης. Το Συμβούλιο της Ευρώπης.

3. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα. Οι καινοτομίες της υπερεθνικής ενοποίησης.

4. Οι προσπάθειες για την Πολιτική Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα.

5. Η γένεση της Ε.Ο.Κ. Στόχοι και θεσμικό πλαίσιο. Η εδραίωση του κοινοτικού συστήματος ενοποίησης κατά τη δεκαετία του 1960. Η διάσταση υπερεθνισμού-δικαυβερνητισμού. Ο συμβιβασμός του Λουξεμβούργου.

6. Η Ε.Ο.Κ. κατά τη δεκαετία του 1970. Η πρώτη διεύρυνση. Οι θεσμικές και πολιτικές εξελίξεις της δεκαετίας του 1980. Το σχέδιο συνθήκης του 1984. Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη. Η ενιαία αγορά.

7. Η Ευρώπη μετά το Τείχος. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θεσμικά χαρακτηριστικά και πολιτικές.

8. Η εμβάθυνση και η κοινοτικοποίηση της Ένωσης. Οι συνθήκες του Άμστερνταμ και της Νίκαιας. Η διεύρυνση προς την Ανατολική Ευρώπη.

9. Η συνταγματοποίηση της Ένωσης. Η Συνταγματική Συνθήκη και η Συνθήκη της Λισσαβώνας.

10. Η EE σε κρίση.

11.Οι βασικές θεωρίες περιφερειακής ενοποίησης. Ο φεντεραλισμός. Διακυβερνητισμός.

12.Ο λειτουργισμός και ο νέο-λειτουργισμός.

13.Οι σύγχρονες θεωρίες περιφερειακής ενοποίησης. Φιλελεύθερος διακυβερνητισμός. Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα:

– έχουν πλήρη γνώση της ιστορίας της ευρωπαϊκής ενοποίησης

– γνωρίζουν τα βασικά ιδιαίτερα στοιχεία των διαφόρων φάσεων της ενοποίησης μετά των Β’ Π.Π.

– μπορούν να αναλύσουν επαρκώς την πολιτική εξέλιξη της ΕΕ με βάση τα δεδομένα του παρελθόντος.

– είναι σε θέση να αντιληφθούν την σημερινή πολιτική πραγματικότητα της ΕΕ βασιζόμενοι στην γνώση του παρελθόντος.

ΤΕΛΙΚΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ (70% του τελικού βαθμού) ΚΑΙ 2 ΠΡΟΟΔΟΙ (15% του τελικού βαθμού η κάθε μία)