Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ΘεσσαλονίκηςΤο παρόν κείμενο έχει ως στόχο να βοηθήσει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που επιθυμούν να υποβάλουν μια αρχική ερευνητική πρόταση για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών (ΑΠΘ) ώστε να προετοιμάσουν καλύτερα την πρότασή τους. Το ολοκληρωμένο αφετηριακό περίγραμμα της έρευνας διαμορφώνεται συνήθως υπό την επιτήρηση του επιβλέποντος μέλους ΔΕΠ κατά το πρώτο εξάμηνο της φοίτησης και αφού έχει εγκριθεί η αρχική πρόταση. Η αρχική πρόταση έχει, σύμφωνα με τον κανονισμό διδακτορικών διατριβών του Τμήματος, μέγεθος 5000-6000 λέξεων. Η πρότυπη αυτή δομή μίας ερευνητικής πρότασης πρέπει να ακολουθείται από τους υποψήφιους διδάκτορες (Υ.Δ.) όσο το δυνατόν πιστότερα ανάλογα και με τις ιδιαιτερότητες της ερευνητικής τους θεματικής.
Περιεχόμενο ερευνητικής πρότασης
(Προσωρινός) τίτλος: Ο τίτλος μπορεί να διευκρινισθεί μεταγενέστερα σε συνεργασία με το επιβλέπον μέλος ΔΕΠ. Ωστόσο, θα πρέπει εξ αρχής να δίνει μια σαφή ιδέα του προτεινόμενου ερευνητικού έργου. Θα πρέπει να είναι περιγραφικός και εστιασμένος χωρίς να έχει υπερβολικά μεγάλη έκταση.
Σύντομη περίληψη: Το τμήμα αυτό εξηγεί συνοπτικά τον σκοπό και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της διατριβής (300 λέξεις).
Εισαγωγή και πλαίσιο: Κάθε ερευνητικό έργο αποσκοπεί στην επίλυση ενός προβλήματος. Η εισαγωγή δίνει το απαραίτητο υπόβαθρο στο ερευνητικό πρόβλημα, έτσι ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να κατανοήσει το πλαίσιο του τι σκοπεύετε να κάνετε. Δεν χρειάζεται στο μέρος αυτό να αναφερθείτε λεπτομερώς στο ερευνητικό σας ερώτημα αλλά απλώς να θέσετε την ερευνά σας σε ένα πλαίσιο: θεωρητικό, ιστορικό και μεθοδολογικό (1000 λέξεις).
Υπόθεση εργασίας και ερευνητικά ερωτήματα: Στο τμήμα αυτό αναφέρετε την βασική ερευνητική σας υπόθεση και, ει δυνατόν, τα ερευνητικά σας ερωτήματα που θα απαντηθούν από τη διατριβή. Οι περισσότερες διατριβές, όπως και επιστημονικές έρευνες, διεξάγονται για να δοκιμάσετε μια υπόθεση ή να αναζητήσετε απαντήσεις σε ερωτήματα που έχετε θέσει (500 λέξεις).
Βιβλιογραφική επισκόπηση και ερευνητικά κενά: Ως υποψήφιοι διδάκτορες πρέπει να έχετε ήδη εικόνα του τι έχει γραφτεί για το θέμα που σας ενδιαφέρει. Το τμήμα αυτό παρέχει μια σύντομη επισκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας και θα περιγράψει το επιστημονικό πεδίο που επιθυμείτε να εξετάσετε. Σκοπός της βιβλιογραφικής επισκόπησης είναι να τεκμηριώσει τις γνώσεις σας για το θέμα και τα βασικά συναφή επιστημονικά ζητήματα. Η επισκόπηση αυξάνει την εξοικείωση του/της Υ.Δ. με το θέμα και εντοπίζει τις επιπτώσεις της υφιστάμενης βιβλιογραφίας για το υπό εκπόνηση θέμα. Ταυτόχρονα, η επισκόπησή σας θα τοποθετεί τη διατριβή στο ευρύτερο πλαίσιο προηγούμενων μελετών, θα εξηγεί την καινοτομία της, τη χρησιμότητα και σημασία της και το πώς ακριβώς θα επεκτείνει τις διαθέσιμες γνώσεις σχετικά με το θέμα της καλύπτοντας ένα ερευνητικό κενό (1000 λέξεις).
Εννοιολογικό πλαίσιο: Στο τμήμα αυτό καλείστε να εντοπίσετε και να περιορίσετε τις βασικές έννοιες που θα χρησιμοποιήσετε στην ανάπτυξη του θέματός σας και να οριοθετήσετε της θεωρητικές πηγές του προβληματισμού σας (500 λέξεις).
Μεθοδολογία: Σε αυτήν την ενότητα θα γράψετε συνεκτικά τα λεπτομερή μεθοδολογικά βήματα στα οποία θα προχωρήσετε για να αναζητήσετε τις απαντήσεις στα ερωτήματα που έχετε θέσει. Τα εν λόγω βήματα μερικές φορές προηγούνται των εκτιμήσεων του θεωρητικού ή/και εννοιολογικού πλαισίου και του τρόπου με τον οποίο αυτές οι εκτιμήσεις ταιριάζουν και καθοδηγούν τις μεθόδους σας. Μπορεί να θέλετε να συμπεριλάβετε τις εξαρτημένες και ανεξάρτητες μεταβλητές, τις δειγματοληπτικές μεθόδους που θα υιοθετήσετε, το υλικό που θα εξετάσετε και τον τρόπο προσπέλασής του, τις πηγές δεδομένων και τα μέσα που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή των δεδομένων. Ίσως χρειαστεί να περιγράψετε γιατί επιλέξατε μια μέθοδο έναντι μιας άλλης και ένα μεθοδολογικό εργαλείο έναντι κάποιου άλλου. Εάν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε δομημένες συνεντεύξεις, για παράδειγμα, θα περιγράψετε πώς θα τις αναπτύξετε και τους κύριους στόχους τους (1000 λέξεις).
Σχέδιο δομής: Παρόλο που προφανώς η δομή σας θα αναθεωρηθεί κατά τη διάρκεια της έρευνάς σας είναι σημαντικό, ιδίως για σας, να δώσετε μία βασική δομή της διατριβής σας (τα βασικά μέρη, υπομέρη και το σκοπό κάθε μέρους, ένα αρχικό περίγραμμα των κεφαλαίων της διατριβής). Τούτο θα σας βοηθήσει να προσανατολίσετε την έρευνά σας και να καταμερίσετε σωστά τον χρόνο σας (700 λέξεις).
Ενδεικτική βιβλιογραφία: Στην ενότητα αυτή καλείστε να αναφέρετε την βιβλιογραφία που έχετε εντοπίσει και η οποία αναμένεται να σας βοηθήσει να αναπτύξετε τις υποθέσεις σας και να απαντήσετε με σχετική πρωτοτυπία στα ερευνητικά ερωτήματα που έχετε θέσει παραπάνω (500 λέξεις).
Χρονοδιάγραμμα: είναι χρήσιμο (ιδίως για σας) να φτιάξετε ένα (ενδεικτικό) χρονοδιάγραμμα – ίσως σε πίνακα Gannt – που θα επιμερίζει τουλάχιστον την βιβλιογραφική επισκόπηση, την ολοκλήρωση/μετεξέλιξη της αρχικής ερευνητικής πρότασης, την ανάπτυξη των εργαλείων της έρευνάς σας, τη συλλογή των υλικών/δεδομένων για την έρευνα και την ανάλυσή τους, την συγγραφή της διατριβής και την υποβολή της (500 λέξεις).